~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
..........Οι ’Ελληνες…δέχονται όλους τους αδικημένους ξένους και όλους τους εξορισμένους από την πατρίδα των δι’ αιτίαν της Ελευθερίας».
.................Ρήσεις του Ρήγα Βελεστινλή
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~

~~~~
..............Σελίδα με έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση, με ειδήσεις από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο ..........

Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου 2017

Τρίτη 5 Δεκεμβρίου 2017

Χριστουγεννιάτικο πρόγραμμα 2017 του Μουσείου Ακρόπολης, με την ευχή «Αγαθή Τύχη»

Το εορταστικό πρόγραμμα  του Μουσείου Ακρόπολης


Το Μουσείο Ακρόπολης υποδέχεται τους επισκέπτες του με εορταστικές δράσεις, χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα και πολλές εκπλήξεις! Μικροί και μεγάλοι θα μπορούν ν’ απολαύσουν παιδικά εργαστήρια, μουσικές εκδηλώσεις, παραδοσιακά γλυκίσματα αλλά και ν’ ανακαλύψουν το φετινό γούρι του Μουσείου με την ευχή «Αγαθή Τύχη».


Παιδικό εργαστήριο «Χτίσε το δικό σου ναό με LEGO®»

Οι μικροί φίλοι που θα επισκεφθούν το Μουσείο τις γιορτινές μέρες θα έχουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν με πολλή φαντασία δικά τους κτήρια από λευκά τουβλάκια LEGO®. Έμπνευσή τους, οι ναοί, οι κίονες και τα κιονόκρανα από την Ακρόπολη!

Ημέρες & ώρες: Σάββατο 16/12 & Κυριακή 17/12, 11:00 π.μ. & 1:00 μ.μ.
Διάρκεια: 90 λεπτά
Ηλικίες: παιδιά 7-11 ετών
Κρατήσεις: Τηλεφωνική κράτηση & προαγορά εισιτηρίων στο 210 9000900 (εσωτ. 405), κάθε Τρίτη & Τετάρτη, 12 μεσημ. – 3:00 μ.μ. Τηρείται σειρά προτεραιότητας (έως 35 παιδιά ανά εργαστήρι).
Κόστος συμμετοχής: Συμβολικό αντίτιμο για κάθε παιδί 2 ευρώ.



Το εργαστήριο πραγματοποιείται από τον Τομέα Ενημέρωσης & Εκπαίδευσης της ΥΣΜΑ.

* * * *

Παιδικό εργαστήριο «Ο πλανήτης των μύθων»

Μικροί και μεγάλοι περιπλανώνται στις πατρίδες των μυθικών λαών, ηρώων και τεράτων. Χαρτογραφούν το δικό τους τόπο στη Γη των μύθων και φωτίζουν το θόλο του Ουρανού.

Ημέρες & ώρες:
Σάββατο 23/12 & Σάββατο 30/12, από τις 11:00 π.μ. έως τις 6:00 μ.μ.
Κυριακή 24/12 & Κυριακή 31/12, από τις 11:00 π.μ. έως τις 2:00 μ.μ.
Ηλικίες:  παιδιά 4 -12 ετών και συνοδοί τους
Γλώσσες: ελληνικά & αγγλικά
Κόστος συμμετοχής: Η συμμετοχή στη δράση είναι ελεύθερη για τα παιδιά. Απαραίτητο είναι το εισιτήριο γενικής εισόδου του Μουσείου για τους γονείς/συνοδούς.
Σημείο συνάντησης: Μπαλκόνι του δευτέρου ορόφου με θέα την Αίθουσα της Αρχαϊκής Ακρόπολης, χωρίς κράτηση.



Το εργαστήριο πραγματοποιείται από τους Αρχαιολόγους – Φροντιστές του Μουσείου.

* * * *

Θεματική παρουσίαση «Ένας περίπατος στο Μουσείο Ακρόπολης με τον αρχαιολόγο»
Μικροί και μεγάλοι με οδηγό έναν αρχαιολόγο του Μουσείου ταξιδεύουν στον κόσμο των μύθων, των πλασμάτων της φύσης και της τέχνης, των γραμμάτων και των αριθμών, επιλέγοντας οι ίδιοι τα εκθέματα που τους ενδιαφέρουν.

Ημέρες & ώρες: Τετάρτη 27/12, Πέμπτη 28/12 & Παρασκευή 29/12, 11:00 π.μ. & 1:00 μ.μ.
Ηλικίεςπαιδιά 4 -12 ετών και συνοδοί
Κρατήσεις: Τηλεφωνική κράτηση στο 210 9000900 (εσωτ. 405) από 7 έως 22 Δεκεμβρίου, κάθε Πέμπτη & Παρασκευή, 12 μεσημ. – 2:00 μ.μ. Τηρείται σειρά προτεραιότητας (έως 20 παιδιά και ένας συνοδός ανά δράση).
Κόστος συμμετοχής: Η συμμετοχή στη δράση είναι ελεύθερη για τα παιδιά. Απαραίτητο είναι το εισιτήριο γενικής εισόδου του Μουσείου για τους γονείς/συνοδούς.
Σημείο συνάντησης: Γραφείο Πληροφοριών στο ισόγειο του Μουσείου.

Η παρουσίαση πραγματοποιείται από τους Αρχαιολόγους – Φροντιστές του Μουσείου.


Μουσικές εκδηλώσεις
Το Σάββατο 23 Δεκεμβρίου, από τις 11:00 π.μ. έως τις 1:00 μ.μ., οι επισκέπτες του Μουσείου θα έχουν την ευκαιρία ν’ απολαύσουν την περιήγησή τους στην Αίθουσα του Παρθενώνα με τη συνοδεία των μελωδικών ήχων της άρπας του Θοδωρή Ματούλα και του μικρού οργάνου του Θάνου Μαριέτη, με έργα των Σείκιλου, Kirchner, Vivaldi, Bach, Purcell, και άλλων.

Την Κυριακή 24 Δεκεμβρίου, στις 11:00 π.μ., το Κουιντέτο Εγχόρδων «Quintarco» της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών θα παρουσιάσει στο ισόγειο του Μουσείου χαρούμενες χριστουγεννιάτικες αλλά και κλασικές μελωδίες, όπως αποσπάσματα από το μπαλέτο «Καρυοθραύστης» του Tchaikovsky, από τους χορούς του Brahms και τους χορούς του Σκαλκώτα. Συμμετέχουν: Ν. Μάνδυλας, Μ. Χαραλαμπίδου, Ι. Λουκά, Α. Πόλκα και Τ. Καπογιάννης.

Την Κυριακή 31 Δεκεμβρίου, στις 11:00 π.μ., αντίστοιχα στο ισόγειο του Μουσείου, το Σύνολο Χάλκινων Πνευστών και Κρουστών «Metallon» της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών θα ερμηνεύσει διάσημες χριστουγεννιάτικες κινηματογραφικές αλλά και τζαζ μελωδίες, όπως είναι τα έργα των Mendelssohn, Bizet και Strauss. Συμμετέχουν: Π. Καίσαρης, Γ. Καραμπέτσος, Π. Μπαλαμός, Φ. Βερνίκος, Κ. Σίσκο, Δ. Φρόνιμος, Κ. Αυγερινός, Ε. Καραμπάς, Π. Ζαφειρόπουλος, Α. Θεοδώρου, Γ. Ραράκος και Σ. Λάμπουρας.  

* * * *


Το γούρι για το 2018 στα Πωλητήρια του Μουσείου

Το γούρι του Μουσείου Ακρόπολης για το 2018 είναι εμπνευσμένο από το στεφάνι μυρτιάς που εικονίζεται σε μαρμάρινη πλάκα και εκτίθεται στην Αίθουσα των Κλιτύων της Ακρόπολης (μέσα του 1ου αι. μ.Χ. - ΕΜ8124). Η πλάκα με το ανάγλυφο στεφάνι από φύλλα και καρπούς μυρτιάς αφιερώθηκε στον Απόλλωνα υπό Μακραίς, ο οποίος λατρευόταν σε σπηλιά κάτω από τους επιμήκεις βράχους στα δυτικά της Ακρόπολης. Ο άρχοντας θεσμοθέτης Μητρόδωρος από τον Μαραθώνα (επόπτης εφαρμογής του δικαίου) χάρισε στο θεό την ανάγλυφη απεικόνιση του «στεφάνου μυρσίνης» που του είχε προσφέρει η πόλη για την πετυχημένη θητεία του.

* * * *

Γιορτινά γεύματα και χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα στο καφέ & εστιατόριο

Τις γιορτινές ημέρες το εστιατόριο του Μουσείου θα προσφέρει παραδοσιακά γιορτινά πιάτα και γλυκίσματα από τον ανανεωμένο του κατάλογο, με τη συνοδεία των μελωδικών ήχων άρπας. Τις Παρασκευές του Δεκεμβρίου, γνωστοί μουσικοί της Αθηναϊκής τζαζ σκηνής θα δώσουν χριστουγεννιάτικο χρώμα στο εστιατόριο, ερμηνεύοντας γνωστές μελωδίες από το διεθνές τζαζ ρεπερτόριο. Τηλεφωνικές κρατήσεις στο εστιατόριο πραγματοποιούνται τις ημέρες και ώρες λειτουργίας του Μουσείου στο τηλέφωνο 210 9000915

Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2017

Η Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας έστειλε $150,000 για τους σεισμοπαθείς της Λέσβου, αλλά στη Μητρόπολη Μυτιλήνης "τα θέλουν για εκκλησίες"

Πού πήγαν τα λεφτά του εράνου;

15 October 2017

Νέο «πρόβλημα» φαίνεται ότι ανέκυψε (πάλι) με χρήματα που έδωσαν οι ομογενείς για τους σεισμοπαθείς της Λέσβου αυτή τη φορά. Ο έρανος έγινε από την Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας και απέφερε 150.000 δολάρια.
Η Αρχιεπισκοπή, όπως είχε ανακοινώσει, έστειλε τα χρήματα αυτά στη Μητρόπολη Μυτιλήνης.
Μόνο που στη Μητρόπολη Μυτιλήνης φαίνεται ότι είχαν άλλο σκοπό.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ελληνισμός της Αυστραλίας δίνει απλόχερα σε εράνους, για να πληροφορηθεί αργότερα ότι τα χρήματά του δεν διατέθηκαν για το σκοπό που δόθηκαν.
Και αυτό, εκτός των άλλων, δημιουργεί, πλέον και θέμα εμπιστοσύνης.
Όταν παρουσιάζονται τέτοια κρούσματα, δύσκολα οι συμπάροικοι πείθονται να βάλουν το χέρι στην τσέπη.
Για την τελευταία υπόθεση, δημοσιεύουμε πληροφορίες από την ιστοσελίδα emprosnet της Λέσβου.
Αν τα στοιχεία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ο «Νέος Κόσμος» ευχαρίστως να φιλοξενήσει όποια διευκρίνιση υπάρξει.
Εμείς θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι η Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας έκανε σωστά τη δουλειά της. Συγκέντρωσε τα χρήματα και τα έστειλε. Το πρόβλημα παρουσιάστηκε στη Λέσβο, όπως γράφει το emprosnet.
Μεταξύ άλλων, το δημοσίευμα αναφέρει:
«Το γνωστό ζήτημα που έχει προκύψει με τη «δέσμευση» από την τοπική Εκκλησία (της Μυτιλήνης) ουσιαστικά της δωρεάς των 150.000 δολαρίων των Ελλήνων της Αυστραλίας παραμένει ως… "ζήτημα", δεδομένης της άρνησης ως και σήμερα της Μητρόπολης Μυτιλήνης να τοποθετηθεί επί της… τύχης της. Οι προσπάθειες, ωστόσο, για να σπάσει επιτέλους αυτή η σιωπή, που σκανδαλίζει πια και τους ίδιους τους πιστούς, συνεχίζονται εκ μέρους των (σεισμόπληκτων) αποδεκτών της δωρεάς, οι οποίοι μετά την ακρόαση που ζήτησαν επί του θέματος από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, προωθούν πια το θέμα και απευθείας στην Ιερά Σύνοδο.

Παράλληλα, για όλες τις ενέργειές τους ως σήμερα για να εντοπίσουν πού βρίσκεται η επίμαχη δωρεά και πώς θα… "ξεμπλοκάρει", ενημερώνουν (και ζητούν και ενημέρωση) όλους τους φορείς που, ενδεχομένως, να διαχειρίζονται και άλλες αντίστοιχες δωρεές, απαιτώντας αυτό που δεν μπορεί να εναποτίθεται στη διακριτική… ευχέρεια του Θεού: Διαφάνεια. Στηρίζοντας την προσπάθεια αυτή, δηλαδή για διαφάνεια, το "Ε" αποκαλύπτει και την Εγκύκλιο που διένειμε η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας προς όλες τις ενορίες της πριν διεξάγει τον γνωστό έρανο.
Το περιεχόμενο της οποίας και ο λόγος του Αρχιεπίσκοπου Αυστραλίας Στυλιανού, εκτός του ότι προκαλούν αναπόφευκτες συγκρίσεις με αυτά που κατά καιρούς διαβάζουμε ως «δημόσιο λόγο» αρκετών (δυστυχώς) εκ των "πατέρων" της δικής μας Εκκλησίας, αποτυπώνει ξεκάθαρα και τον σκοπό της δωρεάς: τη στήριξη δηλαδή των σεισμόπληκτων πολιτών και όχι την ανοικοδόμηση των… ναών της Λέσβου, που φέρεται να (εν)νοεί η Μητρόπολη Μυτιλήνης.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΑΟΥΣ Η ΔΩΡΕΑ;
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της υπομονής πολλών εκ των εν δυνάμει αποδεκτών της δωρεάς των 150.000 δολαρίων, αλλά και εκ των δωρητών από την Αυστραλία, δεν ήταν τόσο η άρνηση μέχρι σήμερα της Μητρόπολης Μυτιλήνης να δώσει στοιχεία για το πού βρίσκονται τα χρήματα αυτά και πώς θα τα διαθέσει, αλλά οι διαρροές που θέλουν την ηγεσία της Μητρόπολης να διαθέτει τα χρήματα αυτά υπέρ της αποκατάστασης των ζημιών των 23 ναών της Λέσβου!

Με αφορμή αυτές τις διαρροές, μάλιστα, ανέκυψε και ένας επιπλέον προβληματισμός που ξεπέρασε τους πρότερους του Συλλόγου Βρισαγωτών Αθήνας (που ανέδειξε το όλο θέμα) που αφορούσαν απλώς τη… διαφάνεια γύρω από τις δωρεές για τους σεισμόπληκτους. Αφού διαφάνηκε ότι για την επίμαχη δωρεά, των 150.000 δολαρίων, η Μητρόπολη, όχι μόνο δεν είπε κουβέντα, αλλά κάποιοι για λογαριασμό της έσπευσαν να ερμηνεύσουν κιόλας από μόνοι τους και τον… σκοπό αυτής! Ορίζοντας ως «φιλανθρωπικό της έργο» την αποκατάσταση των ναών της και όχι τη στήριξη των σεισμόπληκτων.
Μπορεί επισήμως η Μητρόπολη να μην πήρε θέση γι' αυτό το θέμα, αλλά από τη στιγμή που κάποιοι επώνυμα από το "περιβάλλον" της Μητρόπολης μέσω του διαδικτύου λένε όσα λένε χωρίς καμιά διάψευση δημιουργείται η εντύπωση έστω και ανεπισήμως για τη θέση της Μητρόπολης.
ΟΙ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ, ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΕΣ…
Σε αυτό το καίριο ζήτημα όμως, έρχεται το "Ε" να καταδείξει με ένα ακόμη στοιχείο το ότι δεν υπάρχει τελικά κανένα περιθώριο… παρερμηνείας του σκοπού του εράνου: δημοσιεύοντας -μετά το δημοσίευμα του "Βήματος της Εκκλησίας" της Αυστραλίας, με αναλυτικά στοιχεία της δωρεάς- την Εγκύκλιο που απέστειλε προς όλες τις ενορίες της η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας για την πραγματοποίηση του εράνου, με την υπογραφή του Αρχιεπισκόπου Στυλιανού και, μάλιστα, μία εβδομάδα μετά τον καταστροφικό σεισμό της 12ης Ιουνίου. Ο Αρχιεπίσκοπος Στυλιανός στην επιστολή του προς τους ιερατικώς προϊσταμένους της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αυστραλίας ζητά να διαβαστεί (για λόγους πλήρους διαφάνειας) η Εγκύκλιος σε όλους τους πιστούς, τονίζοντας ότι "απόδειξη της συλλογικής επιταγής θα δημοσιεύσωμεν, όπως πάντοτε, διά των Μέσων Γενικής Ενημερώσεως…", κάτι που ασφαλώς έπραξε δημοσιοποιώντας τα αποτελέσματα του εράνου! Αποτυπώνοντας έτσι γλαφυρά το πόσο εκ διαμέτρου αντίθετη είναι αφενός η αντίληψη περί "διαφάνειας" ανάμεσα στην ηγεσία της Εκκλησίας της Αυστραλίας και της τοπικής μας εκκλησίας, αλλά και το πόσο μεγάλη βαρύτητα δίνεται εκ μέρους των Ιερατικών Προϊσταμένων της μακρινής Αυστραλίας στο να εκπληρωθεί πράγματι ο σκοπός της δωρεάς των πιστών.

Μεγάλες διαφορές, ωστόσο, διαπιστώνει κανείς διαβάζοντας την Εγκύκλιο και στον τρόπο που προσεγγίζει ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός την καταστροφή που υπέστη η Βρίσα και οι περιοχές που χτύπησε ο Εγκέλαδος της 12ης του Ιούνη. Αναγνωρίζοντας -εκτός των σεισμόπληκτων κατοίκων της Λέσβου- ως δυνάμει αποδέκτες της δωρεάς των πιστών ως και τους πρόσφυγες: "Επλήγησαν και οι γνωστοί ταλαιπωρούμενοι μετανάστες, ως πρόσφυγες και δεν είναι δυνατόν να μας αφήσει αδιάφορους", τους οποίους η Μητρόπολη της Μυτιλήνης ουδέποτε αναγνώρισε ως "αναξιοπαθούντες" στη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης.
Συμπερασματικά, λοιπόν, η Εγκύκλιος του Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας, που αποτελεί και το κάλεσμα στους πιστούς να ενισχύσουν τη σεισμόπληκτη Λέσβο, δεν αναφέρει πουθενά τους ναούς που χρήζουν αποκατάστασης και για τους οποίους υπάρχει ως γνωστόν η μέριμνα του κράτους.
Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟ
Επιστρέφοντας τώρα στην ακόμα σε πλήρη εξέλιξη προσπάθεια αποδέσμευσης της δωρεάς από τη Μητρόπολη Μυτιλήνης, ο πρόεδρος του Συλλόγου Βρισαγωτών Αθήνας, Κώστας Σταυρινός, απέστειλε (μετά από εκείνη που έστειλε στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο) μέσα στην εβδομάδα επιστολή και στην Ιερά Σύνοδο για το όλο ζήτημα.

«Προσφεύγουμε στη Διαρκή Ιερά Σύνοδό σας, αιτώντας και τη δική σας συνδρομή, ώστε να διευκρινισθεί η τύχη των χρημάτων που έχουν προσφερθεί για τους σεισμοπαθείς του νησιού μας και τα οποία βρίσκονται στη διάθεση της Μητρόπολης Μυτιλήνης. Η παράταση της υπάρχουσας εκκρεμότητας θεωρούμε ότι, εκτός των άλλων ζητημάτων, επιφέρει πλήγμα και στην ίδια την Εκκλησία. Ελπίζουμε ότι το αίτημά μας θα τύχει θετικής ανταπόκρισης και σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων», γράφει χαρακτηριστικά ο κ. Σταυρινός στην επιστολή του προς την Ιερά Σύνοδο, περιγράφοντας και το γνωστό "ιστορικό" της αδυναμίας συνεννόησης με την τοπική ηγεσία της Εκκλησίας, κοινοποιώντας και τις δύο (αναπάντητες ως σήμερα) επιστολές του Συλλόγου προς τον Μητροπολίτη Μυτιλήνης, την επιστολή προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο, το δημοσίευμα της εφημερίδας "Βήμα της Εκκλησίας" της Αυστραλίας, με τα ποσά που συγκέντρωσε η κάθε ενορία και τέλος την Εγκύκλιο της Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας».

_______

Παρασκευή 6 Οκτωβρίου 2017

ΚΟΡΙΝΘΟΣ: Ένταση στο Ειρηνοδικείο για πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας // Δυστυχώς ο πλειστηριασμός έγινε και η οικογένεια έχασε το σπίτι...



ΚΟΡΙΝΘΟΣ: Ένταση στο Ειρηνοδικείο για πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας // 
Δυστυχώς ο πλειστηριασμός έγινε και η οικογένεια έχασε το σπίτι...// 
Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις

Ενώ στην αρχή περίπου 20-25 άτομα βρέθηκαν στο Ειρηνοδικείο Κορίνθου ώστε να αποτρέψουν τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας συμπολίτη μας από την εταιρεία REVOIL για χρέος περίπου 50.000 ευρώ... μετά από καλέσματα και ανακοινώσεις μαζεύτηκαν πάνω από 70 άτομα.
Υπήρξε έντονος διαπληκτισμός μεταξύ πολιτών και δικηγόρων της εταιρείας ενώ η συμβολαιογράφος κάλεσε την Εισαγγελέα και εκείνη με τη σειρά της την Αστυνομία..
Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις κατέφθασαν στο Ειρηνοδικείο από Κόρινθο και Λουτράκι ενώ οι πολίτες φώναζαν να ματαιωθεί ο πλειστηριασμός της κατοικίας της φτωχής οικογένειας..
Δυστυχώς ο πλειστηριασμός έγινε και η οικογένεια έχασε το σπίτι....

Τετάρτη 7 Ιουνίου 2017

Έφυγε από τη ζωή ο αγωνιστής της Δημοκρατίας γιατρός Στέφανος Παντελάκης // (Ο φριχτός βασανισμός του στα κολαστήρια της Χούντας)..

Έφυγε από τη ζωή ο αγωνιστής της Δημοκρατίας γιατρός Στέφανος Παντελάκης //
(Ο φριχτός βασανισμός του στα κολαστήρια της Χούντας)...

Την τελευταία του πνοή άφησε την Κυριακή 4 Ιούνη σε ηλικία 88 ετών ο αγωνιστής της Δημοκρατίας, ο διακεκριμένος ιατρός, ο "παιδίατρος της υψηλής κοινωνίας", όπως τον αποκαλούσαν, Στέφανος Παντελάκης, αφήνοντας πίσω του σημαντική παρακαταθήκη από την ερευνητική του δραστηριότητα στον τομέα της ιατρικής, καθώς και από την αντιδικτατορική και πολιτική και κοινωνική του δράση.
Η νεκρώσιμη ακολουθία θα γίνει την Τετάρτη, στις 14.30 μμ, στο Πρώτο Νεκροταφείο, στον Ιερό ναό του Αγίου Λαζάρου.
Γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 25 Ιουλίου του 1929 και σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Έλαβε το πτυχίο του 1954, τον τίτλο του διδάκτορος το 1955 και την ειδικότητά της Παιδιατρικής το 1961. Το 1978 έγινε Υφηγητής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Την περίοδο1957-1960 διετέλεσε βοηθός διαδοχικά της Α' παθολογικής Κλινικής του Δημοτικού Νοσοκομείου Αθηνών, Α Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Dudley Road Hospital Birmingham (Αγγλία), την περίοδο 1961-1962 Research Associate Department Paediatrics Πανεπιστήμιο Birmingham, την περίοδο 1962-1966 επιμελητής Παιδιατρικής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία. Την περίοδο1966-1972 διευθυντής προγράμματος στο Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Αθήνα), το διάστημα 1974-1980, διευθυντής του ίδιου ινστιτούτου και την περίοδο1980-1997 διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία.
Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας ανέπτυξε αντιστασιακή δράση, συνελήφθη, καταδικάστηκε και φυλακίσθηκε.
Διετέλεσε πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Πρόνοιας (1974-1976), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, αντιπρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Βασικής Βιολογικής Ερεύνης "Αλ. Φλέμιγκ" μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΠΙΚΠΑ, του ΚΕΘΕΑ, πρόεδρος του Ιδρύματος Ερευνών για το Παιδί "Σπύρος Δοξιάδης".
Υπήρξε μέλος της Royal Society of Medecine, Association for Research in Childhood and Child Development, British Diabetic Association, European Association for the Study of Diabetes, Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, εταιρείας Ιατρικών Σπουδών (τ. αντιπρόεδρος), Εταιρείας αποκαταστάσεως Αναπήρων Παίδων, Ελληνικής Εταιρείας Ψυχικής Υγιεινής και Νευροψυχιατρικής του Παιδιού, Association for the study of Medical Education, European Society for Pediatric Research, Ιδρυτικό μέλος και τ. αντιπρόεδρος της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών, μέλος της Association for Paedriatic Education in Europe, ιδρυτικό μέλος της εταιρείας Μελέτης Ιατρικής Εκπαιδεύσεως. έχει λάβει μέρος σε πολλά διεθνή και ελληνικά συνέδρια και έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 260 επιστημονικές εργασίες σε ελληνικά και ξένα ιατρικά περιοδικά.
____________
~~~~~~~~~~~~~~
Στέφανος Παντελάκης | 
Ένας παιδίατρος της “υψηλής κοινωνίας” στα χέρια των βασανιστών

“Την ημέρα της σύλληψης ήμουν στη δουλειά, στο νοσοκομείο Παίδων. Ήρθαν και με ζητήσανε στα εργαστήρια. Τους λέω πρέπει να ενημερώσω τον διευθυντή μου, αφήνω το τμήμα μου, αφήνω άρρωστα παιδιά και πρέπει να ξέρει. Με άφησαν λοιπόν και πήγα στον διευθυντή μου τον Δοξιάδη και του είπα: Με συλλαμβάνουν, ειδοποίησε τη Ντόρα. Με πήραν και με πήγαν στην Ασφάλεια στον Περισσό. Ακολούθησαν βασανιστήρια”.
Ήταν πρωί Σαββάτου, 22 Απριλίου 1972. Ο 43χρονος τότε παιδίατρος Στέφανος Παντελάκης είχε μόλις ολοκληρώσει ένα μάθημα σε φοιτητές όταν του ζήτησαν να μεταβεί στην Ασφάλεια για ένα “επείγον θέμα”. Η πρώτη επείγουσα σκέψη που έκανε ήταν να ειδοποιηθεί η σύζυγός του, Ντόρα, μητέρα των τριών παιδιών τους, του 18χρονου τότε Νίκου, της 16χρονης Αριέττας και του 10χρονου Αλέξανδρου. Σε λίγη ώρα, ούτε η σκέψη της οικογενειακής θαλπωρής στο σπίτι τους στη Φιλοθέη δεν θα μπορούσε να τον ανακουφίσει από τον πόνο των βασανιστηρίων. 
“Ρε πούστη γιατρέ, εδώ θα γνωρίσεις και το ξύλο και το γαμίσι”. 
Αυτό του είπε ο ταγματάρχης Κλωνάρης όταν τον υποδέχτηκε στην Ασφάλεια Προαστείων μαζί με τον μοίραρχο Κωνσταντόπουλο και τον αντισυνταγματάρχη Φαβατά. “Και μην νομίζεις ότι μας πειράζει ότι θα βγεις στη δίκη και θα πεις ότι σε βασανίσαμε. Καρφί δεν μας καίγεται ούτε για τα συμβούλια της Ευρώπης, ούτε για τα ανθρώπινα δικαιώματα”.
Πίσω από τις κλειστές πόρτες της Ασφάλειας και της ΕΣΑ, οι αξιωματικοί της Χούντας έλεγαν απερίφραστα όσα αρνούντο δημοσίως, φερόμενοι ως εκφραστές ενός φιλάνθρωπου κράτους που δεν βασανίζει, σεβόμενο τις διεθνείς συμβάσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κεκλεισμένων των θυρών, οι χειρότερες απειλές τους γινόντουσαν πράξη. Εν προκειμένω, έγιναν πράξη στον πέμπτο όροφο ενός κτιρίου στον Περισσό, μέσα σε μια αίθουσα διαλέξεων, διαμορφωμένη σε σωστό κολαστήριο.“Στο βάθος της αίθουσας υπήρχε ένας ξύλινος μπάγκος” περιγράφει ο Παντελάκης. “Με είχαν παραδώσει στους βασανιστές”.
Κατά την ανάκριση, ο Στέφανος Παντελάκης παραδέχθηκε τη συμμετοχή του σε αντιδικτατορική οργάνωση, αλλά βασανίστηκε αρνούμενος να αναφέρει ονόματα συνεργών. Ούτε στιγμή δεν του πέρασε από το μυαλό να σπάσει, μας είπε όταν τον συναντήσαμε μαζί με την οικογένεια του, λίγες μέρες πριν την πεντηκοστή επέτειο από την επιβολή της Δικτατορίας. Και αυτή ήταν η πρώτη φορά μέσα σε πέντε δεκαετίες που ο διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Γενεύης, ο διακεκριμένος γιατρός, ο “παιδίατρος της υψηλής κοινωνίας” -όπως τον αποκαλούσαν- που εμφανιζόταν τότε στην ΥΕΝΕΔ για ιατρικά θέματα, ο κάτοχος μετέπειτα μιας σειράς διευθυντικών θέσεων σε νοσοκομεία και φορείς Υγείας και Πρόνοιας, μίλησε για την αντιδικτατορική του δράση.
“Γιατί δεν μιλήσατε όλα αυτά τα χρόνια;” Τον ρωτήσαμε. “Να πω τι;” διερωτήθηκε. “Μίλησε στη δίκη και είπε αυτά που έπρεπε. Tα βασανιστήρια καταγράφηκαν. Από εκεί και πέρα δεν υπήρχε κάτι να εξαγοράσει ούτε να εξαργυρώσει” πρόσθεσε η κόρη του Αριέττα.
“Χρέος μου ήταν αυτό το σημείωμα”.
Ο κύριος Παντελάκης αναφέρεται σε ένα ασημόχαρτο από αυτά που βρίσκει κανείς μέσα στα πακέτα των τσιγάρων, πάνω στο οποίο κατέγραψε τα βασανιστήρια που υπέστη, όταν πλέον είχε μεταφερθεί στις φυλακές Κορυδαλλού. Ένα ντοκουμέντο πάνω στο οποίο βασίστηκε η κατάθεσή του στο Στρατοδικείο, ένα ντοκουμέντο ιστορικής μνήμης, το οποίο δημοσιεύεται παρακάτω:
“Ενώ με έβριζαν με τις χυδαιότερες εκφράσεις και με κορόιδευαν μου έβγαλαν το σακάκι, με ξάπλωσαν ανάσκελα στο μπάγκο, μου κατέβασαν παντελόνι και σώβρακο, με έδεσαν σφιχτά πόδια χέρια σώμα με ένα σφικτό σχοινί και μου έβαλαν μια πετσέτα στο στόμα για να μην βλέπω. Τώρα όλοι γελούσαν, έλεγαν πώς είμαι πούστης ξεφτιλισμένος και ξεκολιάρης. [...] Μου είπανε ότι είχα άλλα 5 λεπτά για να μιλήσω πριν αρχίσει η περιποίηση. Και επειδή δεν μιλούσα άρχισα ξαφνικά να αισθάνομαι ένα αιχμηρό αντικείμενο να γδέρνει το κάτω μέρος της κοιλιάς. Και σε λίγο με ένα παράγγελμα που έδωσε κάποιος μπήκε το μηχάνημα μπρος και άρχισαν να αισθάνομαι κάτι τρομακτικούς πόνους. Νόμιζα ότι μου ξέσχισαν το κρέας, τιναζόμουν ολόκληρος. Αυτό όλο και γινόταν πιο δυνατό, το πήγαιναν σε όλο το υπογάστριο και τα γεννητικά όργανα. Ούρλιαζα από τους πόνους. Νόμιζα ότι μου έκοβαν τα γεννητικά μου όργανα”.
“Επειδή φώναζα μου δίνανε κτύπους στο κεφάλι και προσπαθούσαν να μου κρατήσουν το στόμα μου κλειστό εγώ όμως εσπαρταρούσα με τέτοια δύναμη που το αριστερό μου χέρι λύθηκε από το σχοινί και προσπαθούσα να αμυνθώ. Τότε το έπιασαν και με μοχλό την πλάτη του πάγκου το πίεζαν λυσσασμένοι, νόμιζα ότι θα το σπάσουν, παρ’ όλα αυτά το χειρότερο ήταν κάθε φορά που το αιχμηρό αντικείμενο περιφερόταν στην κοιλιά μου”. 
...
Επί δύο εβδομάδες η Ντόρα Παντελάκη δεν γνώριζε με βεβαιότητα πού ακριβώς βρίσκεται ο άνδρας της. “Εκεί είχα τη μεγαλύτερη αγωνία. Ήθελα να ξέρω γιατί είχαμε και τα προηγούμενα με τον Μανδηλαρά” (σ.σ. Έλληνας νομικός, δημοσιογράφος και εκδότης, γνωστός ως δικηγόρος υπεράσπισης στη δίκη για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Σκοτώθηκε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, καθώς προσπαθούσε να διαφύγει από την Ελλάδα, όπου κινδύνευε να συλληφθεί από το καθεστώς της Χούντας).
“Ήθελα να ξέρουν ότι ξέρω ότι υπάρχει”.
Προκειμένου λοιπόν να μάθει, η κυρία Παντελάκη, εγγονή του τέως πρωθυπουργού Αλέξανδρου Διομήδη, αξιοποίησε όλες της τις γνωριμίες, ακόμα και από την άλλη πλευρά. “Πήγα και βρήκα ένα φίλο, ο οποίος όμως ήταν από την αντίθετη πλευρά, ήταν χουντικός, και μου αποκάλυψε ότι ο Στέφανος βρίσκεται στην Ασφάλεια Προαστείων. Όταν όμως πήγα να δω τον άνδρα μου, ορκίστηκαν στα παιδιά τους ότι δεν ήταν εκεί. Τους λέω ‘ξέρω ότι είναι εδώ από άνθρωπο δικό σας’. Μετά το μάθαμε πια επισήμως από την ανακοίνωση της Αστυνομίας”.
Η ανακοίνωση της Αστυνομίας δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες στις 4 Μαΐου 1972: “19 βόμβας είχον τοποθετήσει 3 συλληφθέντα μέλη οργανώσεως” διαβάζουμε στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας “Ακρόπολις” που εστιάζει στον αριθμό των εκρηκτικών μηχανισμών, ενώ το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας “Τα Νέα” εστιάζει στις ιδιότητες των συλληφθέντων: “Συνελήφθησαν για τοποθέτηση βομβών, γιατρός, αντισμήναρχος και αρχιτέκτων [...] Ούτοι εμφανίζοντο ως οργάνωσις υπό την επωνυμίαν ‘ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ – ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΙΣ – ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ‘ (ΑΑΑ) και δια τηλεφωνημάτων προς τους εν Αθήναις ανταποκριτές των πρακτορείων του ξένου Τύπου, αναλάμβαναν υπέρ της οργανώσεώς των την ευθύνην των σημειούμενων εκρήξεων”. 
Οι αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, τοποθετήθηκαν μέσα σε διάστημα 14 μηνών, από τον Φεβρουάριο του 1971, συνήθως σε “σταθμεύοντα αμερικάνικα αυτοκίνητα”, “εις τα γραφεία της Αρχιεπισκοπής”, “πλησίον της Γαλλικής Πρεσβείας κατά την επίσκεψιν του Γάλλου υφυπουργού των εξωτερικών” και αλλού.
Ο Παντελάκης είχε συλληφθεί μαζί με τον ξάδερφό του Αλέκο Ζάννο και τον ιδρυτή της οργάνωσης, αντισμήναρχο εν αποστρατεία, Τάσο Μήνη. Ευθύνη για την κατασκευή των βομβών ανέλαβε ο Μήνης, ενώ η τοποθέτησή τους γινόταν από κοινού με τον Παντελάκη. Ο Ζάννος ήταν αυτός που γνώρισε τους άλλους δύο γύρω στα τέλη του 1970. Δεν είχε όμως καμία συμμετοχή στη δραστηριότητα με τις βόμβες και αφέθηκε ελεύθερος ελλείψει στοιχείων. 
“Δεν ήταν φίλοι από πριν, τους ένωσε η επιθυμία να κάνουν κάτι εναντίον της Χούντας. Ήθελαν να γίνει ντόρος, να εμπεδωθεί στο εξωτερικό ότι κάποιοι αντιδρούν και αντιστέκονται με αυτόν τον τρόπο. Γι΄αυτό χτυπούσαν διεθνείς στόχους. Ήταν μια ευαισθητοποίηση προς τα έξω, ότι ‘προσέξτε εδώ κάτι γίνεται’. Και βέβαια οι εκρηκτικοί μηχανισμοί ήταν μικρής ισχύος, προσεκτικά τοποθετημένοι ούτως ώστε να μην είναι δυνατόν να προκαλέσουν θύματα” εξηγούν τα παιδιά του Στέφανου Παντελάκη.
“Ο Στέφανος είναι ένας υπέροχος ευφυέστατος άνθρωπος και κορυφαίος παιδίατρος” μας λέει από πλευράς της η Σοφία Μήνη, χήρα του Τάσου Μήνη, για τον φίλο και συνεργάτη του άνδρα της. “Πώς αυτός ο άνθρωπος, με αυτήν την καριέρα, με αυτόν τον κύκλο σε Ελλάδα και εξωτερικό, δέχθηκε να μπλεχτεί σε μια τέτοια υπόθεση;” διερωτάται ο γιος της Πάνος. “Είναι δυνατόν να τα ρισκάρει όλα και να βάζει βόμβες; Πώς τον έπεισε ο πατέρας μου;”
“Ο Τάσος δεν ρίσκαρε να ανοίξει τα χαρτιά του σε όποιον κι όποιον” προσθέτει η κυρία Μήνη. “Ήταν στρατιωτικός από 18 χρονών, ήξερε από συνωμοσία πέρα για πέρα. Κατάλαβε ότι ο Στέφανος είναι άνθρωπος έτοιμος. Και έγιναν αχώριστοι”.
Από τις 22 Απριλίου έως τις 13 Μαΐου που έμειναν οι δυο τους ανακρινόμενοι στην Ασφάλεια Προαστείων, μόνο ο Παντελάκης βασανίστηκε, τον Μήνη δεν τόλμησαν να τον αγγίξουν, ο Μήνης ήταν διαφορετική περίπτωση. 

Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2017

Χριστόφορος Λιοντάκης: "Η ποίηση προσπαθεί να ματαιώσει το μάταιο"

Θέλω να φύγω ξαφνικά από αυτόν τον κόσμο, να μην ταλαιπωρήσω 
και να μην ταλαιπωρηθώ | ΦΩΤ.: ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ

Ο Χριστόφορος Λιοντάκης ζήτησε να φωτογραφηθεί στην πλατεία Ομονοίας. Το σημείο της πρωτεύουσας που τον εντυπωσίασε όταν ήρθε να σπουδάσει Νομικά, το 1962.
Η κακοποίησή της δεν σβήνει από τη μνήμη του το σιντριβάνι και τα νεοκλασικά. Μιλάει για το καφενείο «Νέον», όπου σύχναζε και στο οποίο πήγαιναν προπολεμικά ο Τσαρούχης και ο Ταχτσής.
Για τον Βιζυηνό, που η τρέλα του διαπιστώθηκε στην Ομόνοια όταν ξεχύθηκε να πάρει την πρώτη άμαξα που θα τον πήγαινε στην αγαπημένη του. Για τους μετανάστες και τους κάθε λογής περιθωριακούς.
Για την ερωτική ατμόσφαιρα, που παλαιότερα ήταν πιο έντονη και ουσιαστική. Για την εικόνα που έχει χαραχτεί στο μυαλό του, όταν ένα πρωινό του ’80, πηγαίνοντας να πάρει το λεωφορείο για τη δουλειά του, αντίκρισε την πλατεία γεμάτη από Αλβανούς: έπιναν όλοι τους κόκα κόλα.
Χριστόφορος Λιοντάκης
Ο Χριστόφορος Λιοντάκης στην πλατεία Ομονοίας, δίπλα στους μετανάστες και τους περιθωριακούς, με τις αναμνήσεις του 1962 όταν ήρθε στην Αθήνα | ΦΩΤ.: ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ
Αισθάνομαι άβολα την ώρα της φωτογράφισης. Δεν μ’ αρέσει η Ομόνοια. Η μυθολογία που έστησε γύρω της ο Ιωάννου δεν με άγγιξε ποτέ.
Ξαναβρήκα τον Χριστόφορο που ξέρω στο σπίτι του με το ανοιχτό παράθυρο. Από το μπαλκόνι του έμπαιναν οι μυρωδιές του φασκόμηλου, του δεντρολίβανου και της λουίζας. Αυτές είναι και οι μυρωδιές τούτης δω της συνέντευξης.
Γεννιέσαι στο Ηράκλειο μια χρονιά μετά τον Μεγάλο Πόλεμο. Τι έχεις συγκρατήσει από την παιδική ηλικία;
Υπήρχε μεγάλη στέρηση στα χρόνια εκείνα. Εχω στο μυαλό μου τους απόηχους από τις αφηγήσεις για τους Γερμανούς και τους φόνους που είχαν κάνει στις γύρω περιοχές.
Τα χρόνια του Εμφυλίου τη συγκλονίζουν την Κρήτη;
Δεν είχε μεγάλη εμπλοκή στον Εμφύλιο. Πλην όμως, σε ένα κοντινό χωριό στο δικό μου, στους Κασάνους, υπήρξαν συμπλοκές, και αυτό το θυμούμαι πολύ θολά, αλλά με είχε σημαδέψει. Οτι σκότωσαν ανθρώπους, και οι φήμες οι λαϊκές λέγανε ότι τα αίματα χυθήκαν στον ποταμό.
Πες μου για την οικογένειά σου, σε τι περιβάλλον μεγαλώνεις;
Ηταν μεγάλα τα πένθη στο σπίτι μας, καθώς ο πατέρας της μητέρας μου είχε αυτοκτονήσει. Το λατρεμένο μου πρόσωπο ήταν η γιαγιά μου, η μητέρα της μητέρας μου, η οποία είχε κλειστεί στον εαυτό της και είχαμε μια πολύ τρυφερή επαφή, μια εσωτερική σχέση, μια πραγματικά απέραντη αγάπη. Μπορώ να πω ότι ήταν ο απόλυτος έρωτάς μου.
Τι μυρωδιά έχουν τα παιδικά σου χρόνια στο Ινι;
Χιλιάδες μυρωδιές, βασιλικοί, κατιφέδες, λεμονιές, πορτοκαλιές, νεραντζιές, ακακίες, αμπελώνες, φρούτα, τότε μύριζαν οι ντομάτες, τα καρπούζια, τα σταφύλια, είχαν άρωμα όταν μπαίνανε στο σπίτι. Δυόσμος, δεντρολίβανα, λεβάντες, ήμουν μες στ’ αρώματα.
Γι’ αυτό η βεράντα σου έχει πάντα μυρωδικά;
Γι’ αυτό. Ημουν χωμένος στα αρώματα και ένα από τα μεγάλα μου καταφύγια ήταν η εξοχή.
Ηταν ελευθερία να πηγαίνεις στα χωράφια;
Η απόλυτη ελευθερία. Επληττα πάρα πολύ στα παιδικά μου χρόνια.
Τι σου έφερνε πλήξη;
Ο εγκλεισμός στο σπίτι, δεν είχαμε πολλούς συγγενείς στο χωριό αυτό, μ’ άρεσε να πηγαίνω στα σπίτια των γειτόνων.
Η ελευθερία σου ήταν μοναχική; Τι έκανες στην εξοχή;
Ο,τι μπορείς να φανταστείς. Από το να μαζεύω λουλούδια, χόρτα, να στήνω παιχνίδια…
Εφτιαχνες και ιστορίες;
Βεβαίως. Το χωριό βρίσκεται στην περιοχή των αρχαίων Αρκάδων. Υπήρχαν αρχαία ερείπια τα οποία με γοήτευαν αφάνταστα, βρίσκαμε νομίσματα στα χωράφια.
Ενα άλλο καταφύγιο ήταν η εκκλησία, όπου μ’ άρεσε πάρα πολύ να πηγαίνω στις ακολουθίες της Μεγάλης Σαρακοστής και στους Εσπερινούς και τον Δεκαπενταύγουστο, μαζί με τη γιαγιά μου πάντα. Τρίτο καταφύγιο, το σχολείο αργότερα.
Αν τα χρόνια αυτά συγκεντρώνονταν σε μια φωτογραφία, ποιους θα έβαζες στο κάδρο;
Τη γιαγιά μου πρώτη απ’ όλους, τους γονείς μου, τα αδέλφια μου, τον δάσκαλό μου τον Ιωάννη Παπαδάκη, με τον οποίο είχα μια ιδιαίτερα αγαπητική σχέση. Κάποιους φίλους, συμμαθητές, που τώρα τους έχω χάσει.
Ο Μπρόντσκι έλεγε ότι η ποίηση είναι μια προσπάθεια να βγούμε από την παιδική μας ηλικία. Συμφωνείς;
Οχι, διαφωνώ. Αντίθετα, η παιδική μου ηλικία τροφοδοτεί με εικόνες την ποίησή μου. Δεν φεύγουμε από αυτή, επιστρέφουμε.
Τι ψάχνουμε;
Τα πάντα. Με τη μνήμη. Εκεί έχουν συντελεστεί όλα. Ο Ρεμπό λέει «τα παιδικά μου χρόνια είναι ο παντός καιρού μεγάλος δρόμος».
Η πρώτη επαφή με τη λογοτεχνία πότε γίνεται; Στην εφηβεία;
Τα αδέλφια μου ήταν μεγαλύτερα, με τον αδελφό μου είχα 18 χρόνια διαφορά, με την αδελφή μου 10. Κι δύο είχαν τελειώσει το Γυμνάσιο και υπήρχαν βιβλία στα οποία ανέτρεχα στα τυφλά. Εκεί βρίσκονται κάποια ψήγματα που νομίζω ότι σηματοδότησαν την πρώτη μου επαφή.
Θυμάσαι τι βιβλία ήταν;
Τα αναγνωστικά τους ήταν. Θυμάμαι ότι είχα μάθει απέξω μια στροφή από την «Ωδή στον θάνατο του Λόρδου Βύρωνα» του Σολωμού, το «Λευτεριά για λίγο πάψε να χτυπάς με το σπαθί…».
Ωστόσο υπήρχαν και λαϊκά μυθιστορήματα που κυκλοφορούσαν, τα διάβαζε η αδελφή μου, κυρίως το «Αιμίλιος και Ερμιόνη». Είχαν φτάσει εκείνη την εποχή και οι «Πόθοι στους βάλτους», το γνωστό «Riso Amaro». Ενα βιβλίο του Λουντέμη θυμούμαι ακόμη, «Οι κερασιές θ’ ανθίσουν και φέτος».
Στην Αθήνα, όταν έρχεσαι στα 18 σου χρόνια, ποιες μορφές δεσπόζουν στο λογοτεχνικό περιβάλλον;
Είχαν μόλις εκδοθεί τα «Απαντα του Καρυωτάκη» σε επιμέλεια του Γ.Π. Σαββίδη. Είχα διαβάσει σκόρπια ποιήματα του Καρυωτάκη, αλλά εκεί πια μπήκα στα βαθιά της ποίησής του, και είναι από τους αγαπημένους μου ποιητές. Είχε μεγάλη απήχηση εκείνη την εποχή ο Λόρκα.
Ηταν τα βιβλία του Βασίλη Βασιλικού «Το φύλλο, το πηγάδι και το αγγέλιασμα» και μετά το «Εκτός των τειχών». Σημαδιακή ήταν και η γνωριμία μου με την αγαπημένη μου φίλη Νίκη Λοϊζίδη, ομότιμη καθηγήτρια της ΑΣΚΤ, η οποία με μύησε στην κυριολεξία στον χώρο της λογοτεχνίας και της τέχνης.
Κάναμε στενή παρέα, ακούγαμε κλασική μουσική, πηγαίναμε κινηματογράφο, θέατρο. Τότε θεατρικό σημείο αναφοράς ήταν ο Κάρολος Κουν, αλλά πήγαινα και στο Εθνικό.
Εβλεπα ταινίες στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος των αδελφών Μητροπούλου, και στην άλλη, του Γιώργου Κούνδουρου, στο Κολωνάκι.
Επίσης η Φοιτητική Λέσχη Ιριδα κάθε Κυριακή είχε προβολές ταινιών όπου γινόταν χαμός από κόσμο. Για να βρω θέση, ξυπνούσα 6 η ώρα το πρωί. Τα πάντα είδαμε: Μπέργκμαν, Αλέν Ρενέ, Κλεμάν, Αντονιόνι, Βισκόντι, Παζολίνι.
Ενα άλλο πρόσωπο που με σημάδεψε ανεξίτηλα είναι η Κοραλία Σωτηριάδου, στην οποία χρωστάω πολλά.
Χριστόφορος Λιοντάκης
ΦΩΤ.: ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ
Δουλεύεις όλα σου τα χρόνια στη ΧΡΩΠΕΙ ως νομικός σύμβουλος. Εξοικειώθηκες με τη ρουτίνα;
Ποτέ. Το δικηγορικό επάγγελμα δεν μ’ άρεσε καθόλου, είναι σκληρό κι απάνθρωπο. Στη ΧΡΩΠΕΙ βέβαια ήταν πιο ήπια τα πράγματα, καθώς ήμουν νομικός σύμβουλος, αλλά οι παραστάσεις μου στα δικαστήρια και η καθημερινή τριβή ήταν επώδυνες.
Ο Μάξιμος Οσύρος, με τον οποίο είχες στενή σχέση, έβγαλε στη δεκαετία του ’80 τη «Νοσταλγία του Ψυχιατρείου». Μια σπουδαία συλλογή, που πέρασε σχεδόν απαρατήρητη. Εχει κι άλλες τέτοιες αποκρύψεις η ιστορία της λογοτεχνίας;
Η περίπτωση του Οσύρου είναι εντελώς ξεχωριστή. Νομίζω ότι είναι μία από τις βαθύτερες τομές στη νεότερη ποίησή μας. Σιγά σιγά βλέπω να τον ανακαλύπτουν οι νεότεροι.
Ο ίδιος δεν ήθελε καμιά προβολή, αποτραβιόταν στο περιθώριο κι άφηνε τα βιβλία του να πάρουν τον δρόμο τους. Ξέρω ότι έχει φανατικούς θαυμαστές και δεν θα έλεγα ότι αγνοήθηκε, αντιθέτως μάλιστα, υπάρχει ένα υπόγειο ρεύμα που διαρκεί.
Πόσα χρόνια καταλαμβάνουν οι εφτά ποιητικές σου συλλογές;
Η πρώτη το 1973 και η τελευταία το 2010.
Θα χαρακτήριζες την ποίησή σου βιωματική;
Είναι εντελώς βιωματική, καταγραφή ερωτικών εμπειριών, καταγραφή από μνήμες των παιδικών μου χρόνων, αυτή η γοητεία που μου ασκεί η ύπαιθρος, αλλά και οι σύγχρονες εικόνες της πόλης.
Εμπειρίες ενός ψυχισμού που δεν παύει να διαμορφώνεται;
Προφανώς. Επηρεάζεται βέβαια και από μια σχετική αναφορά στα διαβάσματά μου. Εχω εμμονή με την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία και τη Μυθολογία. Μία από τις προσπάθειές μου είναι να φέρω κάποια μυθικά πρόσωπα στον σύγχρονο κόσμο, να γίνουν σύγχρονοι ρόλοι.
Τον Μινώταυρο λόγου χάρη;
Τον Μινώταυρο, αλλά και τον Πρόσυμνο και τον Ηρακλή, που αναφέρονται στα ποιήματα της τελευταίας μου συλλογής. Πάρα πολλά πρόσωπα του μύθου κυκλοφορούν στο ποιητικό μου έργο, τα οποία όμως δεν τα αντιλαμβάνομαι παρελθοντικά.
Στον «Ροδώνα με τους χωροφύλακες» έχεις βάλει μότο τη φράση του Ηράκλειτου «η φύσις κρύπτεσθαι φιλεί». Θα έλεγες αντιστοίχως ότι η ποίηση είναι μια ισορροπία ανάμεσα στον κρυπτικό και τον αποκαλυπτικό λόγο;
Προσπαθώ έναν συγκερασμό ανάμεσα στα δύο.
Πώς αποφασίζεις τι θα κρύψεις κάθε φορά;
Βγαίνει αυθόρμητα, δεν το ελέγχω. Είναι μια αλχημεία της στιγμής που γράφω. Δεν γράφω προγραμματισμένα. Δεν μπορώ να κάτσω σ’ ένα γραφείο.
Οι ιδέες, οι σκέψεις, τα ερεθίσματα μού έρχονται τις πιο ανύποπτες ώρες. Στον δρόμο, σ’ ένα λεωφορείο, στα μπουζούκια, στην ταβέρνα, σε μια συνάντηση φίλων. Πάντα προσπαθώ να έχω ένα συγκεκριμένο θέμα και να περιμένω να έρθουν οι λέξεις που θα ντύσουν τις εικόνες. Δεν γράφω στον αέρα. Δεν αναπτύσσω συναισθήματα. Οπως λέει ο Ρίλκε, η ποίηση είναι εμπειρίες, δεν είναι συναισθήματα.
Σε θυμάμαι -αυτή είναι μια ιδιωτική ανάμνηση- μόλις είχες τελειώσει τον «Ροδώνα με τους χωροφύλακες» κι ήταν σαν να είχες απομείνει γυμνός στον κόσμο. Ολη σου η ύπαρξη είχε απογυμνωθεί.
Το θυμάμαι κι εγώ πολύ καλά, ήταν μια συνάντησή μας στο σπίτι της Μεθώνης, ήσουν εσύ, η Τζένη Μαστοράκη κι εγώ…
Εχει πόνο η ποίηση;
Είναι πολύ οδυνηρή διαδικασία, όχι μόνο όταν την τελειώνεις αλλά και στη διάρκεια της γραφής. Οταν προσπαθείς να βρεις τις λέξεις για να πεις αυτό που θέλεις. Από τα πιο δύσκολα πράγματα. Είναι μύθος ότι ρεμβάζει ο ποιητής και γράφει.
Οτι η ποίηση είναι λύτρωση, είναι κι αυτό μύθος;
Λύτρωση είναι την ώρα που θα βρεις τις λέξεις για να εκφράσεις αυτό που θέλεις. Κατά μεγάλο μέρος, εκείνη την ώρα συντελούνται θαύματα. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία, σε βεβαιώ, δεν είναι καθόλου εύκολη.
Η τελευταία σου συλλογή έχει τον τίτλο «Στο τέρμα της πλάνης». Βλέπω εδώ μια δισημία: και περιπλάνηση και παραπλάνηση.
Δεν θεωρώ την ποίηση παραπλανητική. Η πλάνη αναφέρεται καθαρά σε υπαρξιακό επίπεδο. Κάνοντας έναν απολογισμό του βίου μου διαπιστώνω ότι τελικά όλα ήταν πλάνη. Οτι αυτό που υπερισχύει πάντα είναι το μάταιο.
Η ποίηση έχει σχέση με το μάταιο;
Η ποίηση προσπαθεί να ματαιώσει το μάταιο.
«Στο τέρμα της πλάνης» αναγγέλλεις πως τερματίζεις την πάλη σου με τις λέξεις. Τελειώνει η ποίηση; Μπορείς ν’ αποφασίσεις πως μέχρι εδώ ήταν;
Ολο θέλω να πιστεύω ότι αυτό ήταν κι όλο δεν μ’ αφήνει ο δαίμονας της ποίησης.
Γιατί ήθελες να πιστεύεις ότι αυτό ήταν;
Ηταν ένα οριακό σημείο στη ζωή μου, αλλά να, τώρα, έχω στα σκαριά ένα μεγάλο ποίημα, το οποίο ελπίζω κάποια στιγμή να το τελειώσω.
Θα μου πεις τον τίτλο του;
Προσωρινός του τίτλος είναι «Ανώνυμος γυμνός». Εύχομαι και θέλω, από καρδιάς, να είναι το τελευταίο. Είναι μεγάλο βάσανο να θέλεις κάθε εμπειρία σου, κάθε εικόνα που βλέπεις να την κάνεις ποίηση, χάνεις οποιαδήποτε απόλαυση από αυτό που ζεις.
Θέλω να σε πάω στο ποίημα «Επιμύθιο»: «Αλλοι σίγουρα θα διαβάσουν τον κόσμο καλύτερα από μένα».
Πιστεύω ότι η ποίηση προφανώς δεν τελειώνει σ' εμένα και στους ποιητές της γενιάς μου. Θα έρθουν πρόσωπα που θα καταφέρουν περισσότερα απ’ ό,τι εγώ και οι συνομήλικοί μου. Η ποίηση, σου ξαναλέω, είναι μια επώδυνη διαδικασία με πολλές εξάρσεις και πολλές πτώσεις. Θεωρώ εμβληματικό αυτό που λέει ο Μποντλέρ, «να αιχμαλωτίζεις το αιώνιο μέσα από τις πολλές όψεις του εφήμερου».
Αυτό είναι η ποίηση;
Αυτή είναι η προσπάθειά μου.
Ο Ζενέ συγκροτεί έναν λογοτεχνικό τόπο στον οποίο ξαναγυρίζεις. Τι σε προσκαλεί κάθε φορά;
Η ανατροπή της γραφής του και η στάση του απέναντι στην κοινωνία. Ο Ζενέ ίσως είναι από τους πιο ανατρεπτικούς συγγραφείς του 20ού αιώνα. Οταν οι άλλοι ψελλίζουν ερωτικά, αυτός υψώνει τη φωνή του.
Είναι βλάσφημος;
Βέβαια. Οδηγεί τον λόγο στην ύβρι και επιδιώκει την κάθαρση. Αυτό συμβαίνει ήδη από το πρώτο του έργο, τον «Θανατοποινίτη» που μεταφράζεται πρώτη φορά. Εκεί υπάρχουν εν σπέρματι όλα τα θέματα του έργου του Ζενέ. Είναι ένας οριακός λόγος.
Στον «Θανατοποινίτη», ένας νεαρός δολοφόνος, ο Μορίς Πιλόρζ, 20 χρόνων, καταδικάζεται σε θάνατο διά απαγχονισμού. Γύρω από το πρόσωπό του που είναι εκπάγλου ομορφιάς κυκλοφορεί μια χορεία εραστών, ερωμένων, νταβατζήδων, καταδίκων στις φυλακές της Γουιάνας, ένας ολόκληρος θίασος που κινείται ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό.
Ο Ερωτας τροφοδοτεί τον Θάνατο και ο Θάνατος τον Ερωτα και μέσα από έναν λυρικό σπαραγμό οδηγεί τον λόγο σε οριακό σημείο.
Πες μου και για τον «Σκοινοβάτη», που τον έχεις μεταφράσει στο παρελθόν και τον ενώνεις με τον «Θανατοποινίτη» στην ίδια έκδοση.
Τον «Σκοινοβάτη» τον αφιερώνει ο Ζενέ στον εραστή του τον Αμπνταλάχ, ο οποίος ήταν όντως σχοινοβάτης και κάποια στιγμή αυτοκτονεί, οδηγώντας σε απόλυτη απελπισία τον Ζενέ. Εκανε 5 χρόνια να γράψει.
Αυτοκτονεί μετά την πτώση του από το σκοινί. Ενα εξαίσιο δείγμα συντριβής, που ο Ζενέ το βιώνει ως προσωπική του αποτυχία.
Ο «Σκοινοβάτης» εμπεριέχει πολλά είδη, ποίηση, αφήγηση, δοκίμιο, αλλά πάνω από όλα αρθρώνει μια ποιητική τέχνη. Συμβουλεύοντας τον «Σκοινοβάτη» πώς να βγει να χορέψει στο σχοινί, δίνει οδηγίες στον καλλιτέχνη, τον κάθε λογής καλλιτέχνη, τι να νιώσει και να εφαρμόσει για να καλλιεργήσει αυτό που επέλεξε.
Είναι πάνω απ’ όλα ο «Σκοινοβάτης» μια ιδιαίτερη ποιητική τέχνη, αλλά όχι τεχνικής φύσεως: δεν δίνει οδηγίες για τη ρίμα, τον ρυθμό, το ύφος, τη στίξη.
Πρόκειται για μια εμπράγματη ποιητική, που εστιάζει σε δύο σημεία: στο σκοινί, το οποίο συμβολίζει το όργανο της κάθε τέχνης, και στον ίδιο τον σκοινοβάτη, δηλ. τον καλλιτέχνη.
Λέει ο Ζενέ ότι ο σκοινοβάτης πρέπει να λατρέψει το σχοινί, να το ερωτευτεί, να το δαμάσει, διότι είναι άγριο, είναι σαν ανήμερο θηρίο και πρέπει με χίλιους τρόπους τρυφερότητας και έρωτα να το εξημερώσει, για να μπορέσει κι εκείνο να τον βοηθήσει να χορέψει.
Αυτό είναι η μία πλευρά. Η άλλη είναι ότι ο ίδιος ο σκοινοβάτης, ο καλλιτέχνης, πρέπει να ζήσει στην απόλυτη μοναξιά και στην αφάνεια. Να πεθάνει πριν ανεβεί στο σκοινί, αυτό είναι το βασικό θέμα της ποιητικής τέχνης.
Να πεθάνει ακόμα κι από έρωτα;
Κι από έρωτα κι από τα πάντα, αλλά ο έρωτας θα είναι στο σκοινί. Θα πεθάνει στην καθημερινή του ζωή, θα αφανιστούν όλες του τις επιθυμίες, όλα του τα εγώ, τα πάθη, και όλα αυτά θα αναδειχτούν μετά, την ώρα που χορεύει, την ώρα που σκοινοβατεί.
Ταυτίζει τη γραφή και τον έρωτα με τον ίλιγγο;
Ε, βέβαια. Κυρίως την τέχνη με τον ίλιγγο. Κι επειδή αναφέρεις τον έρωτα, κοινός παρονομαστής στον κόσμο του Ζενέ είναι ο έρωτας και ο ερωτισμός.
Ο καταραμένος ερωτισμός;
Αν θέλεις να του βάλεις επίθετο, βάλ’ του. Χωρίς ερωτισμό, χωρίς έρωτα τίποτε δεν λειτουργεί στον Ζενέ. Είναι η κινητήρια δύναμη.
Ποια είναι η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον έρωτα και την αγάπη;
Τον καλύτερο ορισμό, αυτόν που ζητάς ν’ ακούσεις χωρίς να το ξέρεις, τον έχει δώσει ο Ρίλκε στα «Τετράδια του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε»: «Να αγαπάς σημαίνει να αναφλέγεσαι, να αγαπιέσαι σημαίνει να διαρκείς».
Απ’ όλες σου τις μεταφράσεις ποια σε δυσκόλεψε περισσότερο;
Το «Μια εποχή στην Κόλαση» του Ρεμπό και τα δύο κείμενα του Ζενέ για τα οποία σου μίλησα. Γι’ αυτό και τις αγαπάω περισσότερο απ’ όλες.
Στα 70 σου έχεις ανοιχτούς λογαριασμούς με την ποίηση, με τους ανθρώπους, με τη ζωή;
Θέλω πάντα να τα έχω καλά με τους φίλους μου, να τους αγαπώ και να με αγαπάνε. Θέλω να φύγω ξαφνικά απ’ αυτό τον κόσμο, να μην ταλαιπωρήσω και να μην ταλαιπωρηθώ. Να τελειώσω το ποίημα που σου είπα. Μετάφραση δεν ξανακάνω. Και όσο μπορώ, να είμαι καλός και τρυφερός με τους ανθρώπους γύρω μου.
*συγγραφέας
____________
** Τα ποιήματα του Χριστόφορου Λιοντάκη κυκλοφορούν σε δύο συγκεντρωτικές εκδόσεις: «Εικόνες που επιμένουν», Γαβριηλίδης 2012 και «Ποιήματα 1982-2010», Γαβριηλίδης 2015.
Η μετάφρασή του στον «Σκοινοβάτη» και τον «Θανατοποινίτη» του Ζαν Ζενέ, σε ένα βιβλίο, από τις Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, Οκτώβριος 2016.